Den Haag

Op de avond van 8 november was ik bij een politieke bijeenkomst. Voor veel mensen in deze zaal een doodgewone manier om je in te zetten voor de maatschappij. Maar toen de volgende ochtend las wat er op datzelfde tijdstip 2 kilometer verderop gebeurde, realiseerde ik mij dat ik in mijn leven talloze politieke of actiebijeenkomsten heb bijgewoond zonder me ooit echt onveilig te hebben gevoeld. En hoe verknipt het eigenlijk is dat dit voor sommige activisten in het Nederland anno nu totaal niet vanzelfsprekend is, omdat hun boodschap of zelfs hun activisme an sich haat oproept. De gewelddadige aanval op het Kick Out Zwarte Piet-Congres is dan ook in feite een aanval op iedereen die zich vreedzaam inzet voor zijn of haar idealen.

Voorzitter, onze fractie maakt zich dan ook grote zorgen over de veiligheid van vreedzame demonstranten op de dag van de intocht. In 2018 zijn verschillende anti-Zwarte Piet-demonstraties verboden nadat er op sociale media gedreigd werd met tegenacties. De boodschap die hiermee wordt afgegeven is: intimidatie loont. Daarom vindt mijn fractie het van groot belang dat de activisten van Kick Out Zwarte Piet in staat worden gesteld om hun grondrechten uit te oefenen. Graag horen wij dan ook van de burgemeester of hij voldoende politie-inzet kan garanderen. Worden daarbij ook agenten ingezet die ervaring hebben met gewelddadig hooligan-gedrag, zoals vorig jaar tijdens de intocht in Eindhoven werd vertoond? En in hoeverre worden mensen die nu al openlijk dreigen met geweld tijdens de intocht gemonitord? Kan deze mensen een gebiedsverbod worden opgelegd? Ook is mijn fractie benieuwd of al bekend is of de geweldsactie van afgelopen vrijdag gepleegd is door een gelegenheidscollectief, of dat hier georganiseerde verbanden achter zitten. Deze informatie lijkt mij immers ook zeer relevant voor de intocht.

Voorzitter, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging en het demonstratierecht zijn belangrijke pijlers in een vrij en democratisch land. Aan deze rechten kan niet worden getornd, enkel om het feit dat een boodschap bij een deel van de bevolking verkeerde keelgat schiet. Bovendien hebben demonstranten het recht om hun boodschap te verkondigen op een relevante plek en een relevant tijdstip. En natuurlijk ziet ook mijn fractie veel liever een intocht zonder spanningen. Maar als wij pal willen staan voor onze grondrechten en open samenleving, dan is het ook onvermijdelijk dat het soms schuurt of botst.

Voorzitter, echter zie je vandaag de dag maar al te vaak dat het vrije woord wordt misbruikt om groepen mensen te schofferen of intimideren. Vooral op sociale media. Zelfs sommige verkozen politici spreken zonder schroom over wappies of gekkies als de boodschap van een bepaalde groep hen niet zint. En hiermee legitimeren zij in feite het gedrag van burgers die daar vervolgens nog een schepje bovenop doen, in de vorm van dreigementen en haat. Willen wij dit extreem gepolariseerde klimaat doorbreken, dan is zelf het goede voorbeeld geven wel het minste dat we kunnen doen.

Voorzitter, ik rond af. Gezien de gebeurtenis van afgelopen vrijdag moeten we voor de aankomende intocht voorbereid zijn op escalaties. Dat is diep triest, maar wel realistisch. En uiteindelijk moeten we met z’n allen eraan werken om dit volksfeest weer in ere te herstellen. Wellicht niet helemaal zoals vanouds, maar wel ouderwets gezellig.