Den Haag

Goed nieuws: ons initiatiefvoorstel ‘Voor een veilig Moerwijk’ is met unanieme steun aangenomen! Dit voorstel hebben we samen met bewoners uit Moerwijk geschreven die bezorgd zijn over of de staat van hun wijk. Hierdoor zal er nu meer ingezet gaan worden op veiligheid voor kinderen, jongeren en volwassenen. Lees hier het volledige voorstel.

Initiatiefvoorstel: Voor een Veilig Moerwijk
Indiener(s): Lesley Arp, SP

Aan de voorzitter van de gemeenteraad,

1. Inleiding: Armoede en onveiligheid gaan hand in hand

Of we nou al generaties in Nederland wonen, onze ouders als arbeidsmigranten naar Nederland zijn gekomen of pas net als asielzoekers zijn aangekomen: we proberen er allemaal voor te zorgen dat onze kinderen een goed leven kunnen leiden. In Moerwijk staat dit onder grote druk. Dit voorstel dat de SP samen met tientallen Moerwijkers heeft geschreven, begint dan ook bij moeders die voelen dat ze in Moerwijk hun kinderen niet de opvoeding kunnen geven die ze verdienen. Moeders die bang zijn om hun kinderen buiten te laten spelen, die hun dochters of zonen niet op een boodschap durven te sturen en die zich zorgen maken over waar hun pubers mee in aanraking komen. Moeders die het liefst nog hun leven lang in Moerwijk zouden willen wonen, maar door de onveiligheid toch de eindeloos lange wachtlijsten trotseren op zoek naar een nieuw thuis. Moeders die, net als ieder ander in Moerwijk, hun wijk hebben zien veranderen. Daar waar eerst nog veel gezinnen in Moerwijk woonden, worden er nu steeds meer kwetsbare alleenstaande mensen met een zorgvraag gehuisvest. Moerwijk moet buitenproportioneel veel mensen in zogenaamde convenantwoningen huisvesten. Waar voorheen meer sociale controle in de wijk was – of het nu gaat om politie, welzijn, wijkbeheerders van woningcorporaties of gewoon een goede buur – spelen veel meer problemen zich tegenwoordig buiten het zicht af. Na 30 jaar afbraakbeleid, na de ontmanteling van ons Nederlandse sociale stelsel, zijn de klappen in Moerwijk keihard aangekomen. Want of het nu gaat om de bezuinigingen op de GGZ, op de jeugdzorg, bij de politie en op het welzijnswerk, of om de afbraak van onze trotse volkshuisvesting: de onveiligheid die Moerwijkers nu ervaren is hier het gevolg van. Het gemiddelde jaarinkomen in Moerwijk ligt op een luttele €18.000, men leeft er gemiddeld 6 jaar minder dan in rijke wijken en gemiddeld 12 jaar minder lang in goede gezondheid. Armoede en onveiligheid gaan hand in hand.

Met dit voorstel – mede geschreven en gedragen door tientallen Moerwijkers – hoopt de SP op de korte termijn de veiligheid in Moerwijk te kunnen verbeteren. Als dit voorstel wordt aangenomen, zijn wij ervan overtuigd dat het dagelijks leven van Moerwijkers er flink op vooruit gaat. Echter is het voor ons klip en klaar: om echt de oorzaken van de onveiligheid in Moerwijk aan te pakken moeten we bouwen aan een nieuwe samenleving, één zonder armoede. Een samenleving waar het belang van de mensen boven het belang van het geld komt te staan. Waar we omkijken naar elkaar, de solidariteit organiseren en mensen de zorg krijgen die ze verdienen. Een samenleving waar we fors ingrijpen in de inkomensverschillen, zodat een echte baan aantrekkelijker wordt dan een carrière in de drugs. Een samenleving waar de macht bij de bewoners zelf ligt, zodat zij degenen zijn die beslissen over wat er gebeurt in hun dagelijkse levens en leefomgeving. Kortom, om de onveiligheid in Moerwijk op de lange termijn echt op te lossen, moeten geld én macht worden herverdeeld.

Of je nu in Moerwijk met iemand met een Nederlandse, Marokkaanse, Turkse, Antilliaanse of Hindoestaanse achtergrond spreekt, iedereen heeft hetzelfde belang: een goed leven voor hun kinderen kunnen opbouwen. Met dit voorstel heeft de SP zoveel mogelijk mensen uit al deze groepen proberen te organiseren rondom hun gezamenlijke belang, omdat we alleen met onderlinge solidariteit echte verandering teweeg kunnen brengen.

Zoals het schrijven van dit voorstel niet had kunnen plaatsvinden zonder de inbreng van bewoners, zo ook moeten zij mede-eigenaar worden van de uitvoering ervan. Dat is de belangrijkste opdracht aan het college.

Een laatste noot in deze inleiding betreft dat het natuurlijk niet zo is dat Moerwijk de enige wijk is die gebukt gaat onder armoede en onveiligheid. Echter, de SP meent dat de problematiek er dusdanig nijpend is, dat er zo snel mogelijk ingegrepen moet worden. Een groot aantal van onze voorstellen zal bovendien ook breder uitgevoerd moeten worden dan alleen in Moerwijk. Moerwijk dient zo als voorbeeld waarmee ook de veiligheid in vergelijkbare wijken uiteindelijk kan verbeteren.

2. Probleemstelling

Om tot dit initiatiefvoorstel te komen is de SP uitgegaan van veiligheid in de breedste definitie van het woord. Vanuit de bewoners van Moerwijk komen een aantal thema’s naar voren: sociale problemen als gevolg van de overconcentratie van kwetsbare mensen met een zorgvraag, de zichtbaarheid van politie en handhaving, donkere en onveilige plekken in de wijk en voldoende activiteiten en begeleiding voor jongeren. Per thema doen wij een aantal voorstellen om de veiligheid in de wijk te verbeteren. Het overkoepelende thema is het terugbrengen van meer oren en ogen in de wijk.

3. Wat moet er gebeuren?

Zorgdoelgroepen

Een plaatje kan meer zeggen dan 1000 woorden, zo ook de kaart met de spreiding van kwetsbare mensen in het doorbraakplan dat het college in 2021 publiceerde: 

Foto: SP

Zoals duidelijk te zien is, kleurt Moerwijk donkerrood. Hoewel het doorbraakplan als uitgangspunt heeft om groepslocaties voor kwetsbare groepen beter te spreiden over de stad – en er ook een aantal locaties nu in rijkere wijken worden gerealiseerd – blijft met name het probleem van spreiding van de zogenaamde convenantwoningen bestaan. In het koepelconvenant huisvesting zorgdoelgroepen maken gemeente, zorgaanbieders en woningcorporaties afspraken over het beschikbaar stellen van sociale huurwoningen voor zorgdoelgroepen. Bij het convenant van 2020 ging het om 313 woningen. Het rood kleuren van Moerwijk op bovenstaande kaart, komt voor een groot deel door de huisvesting van zorgdoelgroepen via het koepelconvenant. In februari 2022 nam de raad een motie van de SP (RIS311610) aan om voortaan ook bij de convenantwoningen afspraken te maken over spreiding over de stad. De raad wacht nog op de concrete uitwerking van de motie. 

Ondertussen staat het water de bewoners van Moerwijk aan de lippen. Doordat in veel portieken zelfs meerdere mensen met een zorgvraag gehuisvest zijn, ervaren buren veel overlast. Dit kan in huis zijn of voorvallen op straat. Een direct gevolg hiervan is dat ouders hun kinderen zoveel mogelijk binnenhouden en dat mensen oververmoeid door het leven gaan. Bij meldingen van overlast krijgt men geen gehoor en voelen bewoners zich door de instanties niet serieus genomen. Ze hebben het idee dat de situatie wordt genormaliseerd en dat de boodschap is dat ze er maar aan moeten wennen. Bovendien zijn de instanties waar zij aankloppen voor ondersteuning of advies, zoals bijvoorbeeld de woningcorporatie, niet altijd de aangewezen partij om deze te geven.

Als we kijken naar de dieperliggende oorzaken, komen we uit bij de afbraak van onze trotse volkshuisvesting en de landelijke bezuinigingen op de geestelijke gezondheidszorg. Bewoners van Moerwijk die er al langer wonen kunnen exact beschrijven hoe sinds 2009 – het jaar dat de inkomensgrens voor sociale huurwoningen in Nederland (bijzonder laag) werd vastgelegd – de samenstelling van de wijk sterk is veranderd. Gezinnen maakten plaats voor alleenstaande mensen met een zorgvraag. Hier komt nog bovenop dat sociale huurwoningen in het goedkoopste segment alleen nog maar in de meest kwetsbare wijken te vinden zijn. Tegelijkertijd is met de bezuinigingen op de GGZ het aantal bedden in instellingen afgenomen, omdat meer mensen thuis behandeld moeten worden. De gevolgen van deze beide maatregelen zijn duidelijk te merken in wijken als Moerwijk. 

Ondanks dat het als dweilen met de kraan open kan voelen, worden in Den Haag sinds kort GGZ-professionals uit de GGZ-wijkteams ook ingezet in de basisteams van de politie. Dit is volgens de SP een goede ontwikkeling, maar de inzet is met 150 uur voor de hele stad nog erg mager. Ook weten bewoners niet van het bestaan af van deze GGZ-professionals. Hiernaast wordt in het Regionaal beleidsplan 2023–2026 'Coalitie voor veiligheid’ (RIS313808) gesproken over succesvolle pilots met wijk-GGD’ers in Hollands Midden. Deze wijk-GGD’ers hebben als taak om zo laagdrempelig als nodig en zo acuut als nodig te interveniëren op signalen van verward gedrag. Hier zou ook van geleerd kunnen worden.

Bewoners van Moerwijk en de SP doen de volgende voorstellen om de sociale problemen als gevolg van de overconcentratie van kwetsbare mensen met een zorgvraag te verlichten: 
●    Er worden voortaan afspraken gemaakt over minimum- en maximumpercentages van vrijgekomen sociale huurwoningen die per wijk worden toegewezen aan zorgdoelgroepen. Dit kan in het zogenaamde koepelconvenant huisvesting zorgdoelgroepen. Uitgangspunt is dat de invoering van deze percentages niet ten koste mag gaan van het aantal te huisvesten mensen. Het is per slot van rekening niet hun schuld dat er problemen zijn met de overconcentratie van zorgdoelgroepen in bepaalde wijken. Tegelijkertijd moeten deze afspraken daarom gepaard gaan met een meerjarenplanning van hoe stap voor stap de percentages van convenantwoningen in rijkere wijken zullen worden verhoogd. Dit kan door woningcorporaties aan te moedigen om hun bezit in deze wijken voor een lagere huurprijs aan te bieden en meer plannen voor sociale woningbouw in rijkere wijken mogelijk te maken. In de nieuwste prestatieafspraken wordt hier nu een begin mee gemaakt, maar de urgentie is gigantisch. 
●    De inzet van GGZ-professionals wordt verhoogd. 
●    Er wordt meer de verbinding gelegd tussen de GGZ-professionals en bewoners van de wijk. Bewoners moeten direct in contact kunnen komen met projecten in de buurt waarin GGZ-professionals actief zijn, zodat zij direct bij de juiste persoon met hun melding terecht kunnen. Het doel moet zijn dat bewoners naast een bereikbare en zichtbare wijkagent ook een bereikbare en zichtbare GGZ-professional in de wijk hebben. Dit betekent dat bewoners bij overlast door personen met verward gedrag niet meer de politie of de woningcorporatie hoeven te bellen maar direct de GGZ-professional aan de lijn krijgen. 

Zichtbaarheid van politie en andere ‘oren en ogen’ in de wijk

Een veel gehoorde klacht van bewoners in Moerwijk is dat politie en handhaving niet zichtbaar genoeg zijn in de wijk. Ook zou de politie niet komen bij overlast omdat ze te weinig capaciteit hebben om op iedere melding af te gaan, laat de handhaving zich ’s avonds weinig zien en mist ook vaak de terugkoppeling vanuit de politie. Bewoners zijn vaak het vertrouwen en daarmee ook de verantwoordelijkheid voor hun wijk kwijtgeraakt. Er is ook een grote meldingsangst. Als mensen al denken dat er iets met hun meldingen gebeurt, dan zijn ze vaak bang dat kwaadwillende mensen erachter kunnen komen.

Tot 2025 heeft de politie-eenheid Den Haag het grootste tekort aan agenten van heel Nederland. Het politiebureau Zuiderpark – waar Moerwijk onder valt – heeft een tekort van 11,8%. Hier kwam voor Moerwijk de afgelopen jaren nog bovenop dat er flink tekort was aan wijkagenten. Het tekort aan wijkagenten lijkt nu verholpen, maar doet wel de vraag rijzen waarom er überhaupt een generieke regel bestaat van 1 wijkagent op 5000 inwoners. Hoewel de politie als geheel steeds meer werkt met een informatiegestuurde en probleemgerichte aanpak – dat is één van de speerpunten van het integraal veiligheidsbeleid – gaat dit voor wijkagenten schijnbaar niet op. Terwijl juist in wijken met meer veiligheidsproblematiek een wijkagent die vroegtijdig kan ingrijpen, de mensen kent en weet wat er speelt, van levensbelang is. Wat de SP betreft moet dit anders: het is volstrekt logisch om juist daar meer inzet te plegen waar de nood hoog is. Het kan niet zijn dat dit niet geldt voor de spil waar veiligheid in de wijk om draait: de wijkagent. 

Hiernaast gaat de politieke discussie over het verlichten van de taken van de politie vaak over hoe handhavers meer politietaken op zich kunnen nemen, of het plaatsen van meer camera’s. En hoewel flexibele camera’s tijdelijk de angel uit de overlast op een bepaalde locatie kunnen halen, ziet men in Moerwijk ook hoe de problematiek zich op den duur simpelweg verplaatst. Bij het geven van meer taken aan handhavers, kun je de vraag stellen of dit geen ordinaire bezuiniging is. Want is het niet beter als er voldoende agenten zijn om dit werk te kunnen doen? Waar de discussie helaas te weinig over gaat, is of het politiewerk niet juist verlicht kan worden door een aantal sociale taken die de politie soms noodgedwongen op zich neemt anders te beleggen, zodat er meer oren en ogen door de wijk lopen. Het voorbeeld van personen die verward gedrag vertonen en de inzet van GGZ-professionals is hier tekenend voor. Maar neem bijvoorbeeld ook burenruzies: kunnen de sociaal wijkbeheerders van woningcorporaties hier niet juist een grotere rol in spelen? En was er niet juist voor de leefbaarheidstaak van woningcorporaties de afgelopen jaren weinig mogelijk?

Den Haag mag ook blij zijn dat er sinds een jaar straatcoaches rondlopen, die ’s avonds wanneer het reguliere welzijnswerk ophoudt jongeren aanspreken op straat. Professionals die de taal van jongeren spreken, die de-escalerend kunnen optreden en jongeren richting werk of school kunnen leiden. Die zo ook de politie kunnen ontlasten doordat ook zij zichtbaar zijn op straat. Hoewel er een goed begin is gemaakt met de straatcoaches, zijn er ook duidelijke verbeterpunten. Zo ontbreekt soms het contact tussen straatcoaches en wijkagent, zien agenten de straatcoaches niet altijd als gelijkwaardig en krijgen straatcoaches in sommige gevallen niet de ondersteuning die nodig is wanneer een situatie uit de hand loopt. Een straatcoach in Moerwijk vertelde hoe hij het algemeen nummer van de politie moest bellen op het moment dat een ruzie escaleerde. In de evaluatie van de Haagse aanpak jeugdoverlast kwam hiernaast naar voren dat het jongerenwerk vaak mist in de uitvoering van de PGA (persoonsgerichte aanpak). Terwijl juist bijvoorbeeld de straatcoaches belangrijke context en nuance kunnen geven bij de aanpak jeugdoverlast. Ten slotte blijft de inzet van straatcoaches beperkt tot maar 8 straatcoaches voor de hele stad.

Er leven bij Moerwijkers ook veel ideeën over hoe de politie bewoners slimmer kan informeren. Doordat een aanzienlijk aantal mensen in Moerwijk beperkt Nederlands spreekt, is er behoefte aan meer communicatie in verschillende talen. Veel bewoners weten simpelweg niet de weg te vinden met hun meldingen bij de politie of Meld Misdaad Anoniem. Aangezien veiligheid van wezenlijk belang is, lijkt het de SP belangrijk om ook echt zoveel mogelijk Moerwijkers te bereiken over de veiligheidsproblemen in hun wijk. Hiernaast zou het ook helpen om korte video’s op de nemen in verschillende talen. Zo kunnen ouders bijvoorbeeld worden ingelicht waar ze op moeten letten bij hun kinderen. Er zou bovendien een permanente campagne moeten komen waarin bewoners worden ingelicht over hoe zij ook hun steentje kunnen bijdragen aan een veiligere wijk. Het is ten slotte zaak dat de politie ook het vertrouwen terugwint van bewoners, door laagdrempelig in de wijk aanwezig te zijn met bijvoorbeeld spreekuren van de wijkagent in burger.

Bewoners van Moerwijk en de SP doen daarom de volgende voorstellen om de zichtbaarheid van politie en andere professionals in de wijk te verhogen:

●    Het college verzoekt de teamchef van de politie om een extra wijkagent aan te stellen voor Moerwijk, zodat het aantal wijkagenten in Moerwijk niet meer onder de landelijke norm ligt. 
●    Het college komt samen met de 3 grote woningcorporaties met een plan om het aantal sociaal wijkbeheerders uit te breiden. Om te beginnen worden de extra sociaal wijkbeheerders ingezet in de wijken met de meeste sociale problematiek. De wijkbeheerders worden een belangrijke spil in de sociale- en zorgproblematiek in de wijk en moeten korte lijntjes hebben met politie en zorgverleners.
●    Er komt een permanente campagne om (nieuwe) bewoners van Moerwijk bewust te maken van hun mogelijkheden om bij te dragen aan een veiligere wijk. Hierbij wordt in verschillende talen gecommuniceerd en wordt gebruikt gemaakt van korte video’s. Hierbij valt ook te denken aan een ‘menukaart’ waarop helder inzichtelijk is welke organisaties en instanties kunnen helpen bij welke veiligheidsvraagstukken. Ook onderzoekt het college of op incidentele basis op laagdrempelige wijze (voorlichtings)gesprekken met wijkagenten kunnen worden gefaciliteerd. Denk hierbij aan contactmomenten op openbare plekken, bijvoorbeeld met een tent of koffiekar.

Het aanpakken van donkere en onveilige plekken in de wijk

De SP heeft verschillende verhalen gehoord van vrouwen in Moerwijk die het onveilig vinden om na 8 uur ’s avonds nog over straat te gaan. Onder bewoners bestaat een breed gedragen klacht dat er onvoldoende verlichting is in de wijk. De wijk kent een aantal erg donkere plekken, of plekken waar men zich onveilig voelt in de avond. Enkele voorbeelden die in gesprekken aan de orde kwamen zijn het Heeswijkplein, de Zijpendalstraat aan de achterkant van het Heeswijkplein, de Ulenpasstraat, de Guntersteinweg, de Jan Luykenlaan en de Aagje Dekenlaan. Voor al deze plekken zou er samen met bewoners gekeken moeten worden hoe door middel van verlichting het veiligheidsgevoel kan worden verhoogd. Bijzondere aandacht verdient hiernaast de verlichting op de looproutes naar tramhaltes, zodat bewoners ook met een veilig gevoel naar hun sociale activiteiten in de avond kunnen. Wat ten slotte op dit punt erg opvalt, is dat de verlichting in de portieken van recent gerenoveerde woningen een stuk beter is dan van woningen die de komende jaren nog gerenoveerd moeten worden. Ook hier valt een wereld te winnen.

Als we kijken naar het Heeswijkplein, de Jan Luykenlaan en de Van Baerlestraat is er naast de straatverlichting echter meer nodig. Hier speelt namelijk dat ook het aanbod van detailhandel en horeca het veiligheidsgevoel aantast. Veel winkels zijn ’s avonds donker en vervullen geen functie voor de buurt. Dit heeft tot gevolg dat de buitenruimte op deze plekken ook niet ‘van’ de buurt is, waardoor ze zijn veranderd van plekken waar mensen juist samen zouden moeten komen in plekken die een deel van de buurt liever vermijdt. Het is hoog tijd voor meer regie en sturing vanuit de gemeente en de woningcorporaties (van wie deze ‘plinten’ vaak zijn) op welke invulling leegstaande panden krijgen. Op plekken met een detailhandel- of horecafunctie waar de panden in bezit zijn van particulieren, kan de gemeente panden opkopen om ook zo een doorbraak te forceren. 

Een ander groot gemis in de buitenruimte is een veilige plek om je kinderen buiten te laten spelen. Ouders zijn bang dat hun kinderen tijdens het buitenspelen naalden, blikken bier of andere troep tegenkomen. Speelplekken zijn niet alleen vervuild: door een gebrek aan begeleiding vindt ook niet elk kind zijn of haar weg. Met jaloezie wordt vanuit ouders maar ook vanuit jongeren gekeken naar het Vermeerpark in de Schilderswijk, waar er een gevarieerd aanbod is en waar voldoende wordt schoongemaakt, met begeleiding en die ’s avonds op slot kan. Hoe mooi zou het zijn om zo een plek ook in Moerwijk te kunnen neerzetten, bijvoorbeeld bij de Drakesteinweg.

Ten slotte wat betreft de buitenruimte, bestaat er een probleem met fietsendiefstal. Keer op keer worden fietsen gestolen terwijl er geen goede stallingsmogelijkheid is. Ja, de kelders, maar probeer daar maar eens elke keer je fiets naartoe te sjouwen en alle fietsen voor een heel gezin in kwijt te kunnen. Op de hoeken van straten en woonblokken of zelfs in de binnentuinen moet het mogelijk zijn om een overdekte fietsenstalling neer te zetten die ook op slot kan. 

Bewoners van Moerwijk en de SP doen daarom de volgende voorstellen om de buitenruimte in Moerwijk een stuk veiliger te maken:

●    Het college inventariseert welke plekken in Moerwijk door bewoners te donker worden gevonden en maakt een plan om deze plekken beter te verlichten. Er wordt hier gekeken naar het type licht dat het veiligheidsgevoel het meest verhoogt. Er is hier bijzondere aandacht voor het Heeswijkplein, de Zijpendalstraat aan de achterkant van het Heeswijkplein, de Ulenpasstraat, de Guntersteinweg, de Jan Luykenlaan, de Aagje Dekenlaan en de looproutes naar tramhaltes.
●    Het college gaat met de woningcorporaties in gesprek om de verlichting in de portieken van woningen te verbeteren. Oude lampen worden vervangen door nieuwe die het veiligheidsgevoel vergroten.
●    Er wordt een participatietraject met de buurt gestart ter verbetering van de speeltuin aan de Drakesteinweg. Hierbij komt er aandacht voor thema’s zoals het sociaal beheer/toezicht en het voorkomen van gevaarlijk afval. 

Maak jongeren verantwoordelijk voor hun eigen wijk

De overlast die in Moerwijk wordt ervaren komt regelmatig ook door jongeren. Eerder in dit initiatiefvoorstel besteedden wij al aandacht aan de wijkagenten en de straatcoaches, die allen erg belangrijk zijn om vroegtijdig in te grijpen wanneer jongeren over de schreef gaan. Hiernaast vonden wij het ook heel belangrijk om de jongeren zelf ook aan het woord te laten over wat zij nodig hebben in de wijk en hoe op die manier ook de veiligheid in de wijk kan worden verbeterd. Uitgangspunt hierbij is dat jongeren zich verantwoordelijk moeten voelen voor de wijk, omdat met die verantwoordelijkheid ook de zorg voor de wijk ontstaat. Als jongeren altijd weer neergezet worden als overlastgevers, gaan ze zich ook steeds meer zo gedragen. Maar als ze op waarde worden geschat en niet in een hokje worden geplaatst, bouwen we pas echt aan een veilige wijk.

Er zijn op dat vlak al mooie initiatieven, zoals jongeren die onder leiding van jongerenwerkers in Moerwijk-Oost en -West buurtpreventieteams (BPT) hebben opgericht. Deze initiatieven lopen er alleen wel tegenaan dat de subsidieregeling van BPT’s de afgelopen jaren flink is versoberd. Het aantal uur professionele inzet is flink minder geworden, alsook de vergoedingen voor vrijwilligers. Met name dit laatste staat in de weg van het aantal jongeren dat ook echt extra verantwoordelijkheid en taken op zich zouden kunnen nemen om het BPT uiteindelijk te leiden. 

Een andere positieve ontwikkeling is het aanbod aan buurthuizen voor jongeren. Waar jongeren eerst bijna nergens terecht konden in de avonden, is daar nu naast de Aagje Dekenlaan ook de Van Baerlestraat en de Twickelstraat. Belangrijk is wel dat jongeren ook structurele plekken krijgen en deze initiatieven geen kort leven worden beschoren. Hiernaast is er een sterke behoefte onder jongeren om deze locaties vaker open te stellen. Dit is telkens maar beperkt tot een paar avonden per week. Wat ook erg gemist wordt, zijn plekken om ook buiten te hangen. De neiging is nu om jongeren zoveel mogelijk naar binnen te krijgen, maar waarom is de buitenruimte niet ook van hen? Kan er niet ook een plek buiten - iets weg van de bebouwing - worden gecreëerd? 

Volgens de jongeren is er bovendien een tekort aan sportvelden. De sporttuin bij de Van Ruysbroekstraat wordt erg gewaardeerd, maar hier is behoefte aan meer begeleiding zodat iedereen ook echt aan bod komt. Maar ook in andere delen van Moerwijk zou een sporttuin voor jongeren grote toegevoegde waarde hebben. Bijvoorbeeld rond de Aagje Dekenlaan. 

Vanuit de meiden komt de wens om het horeca-aanbod in de wijk beter te laten aansluiten bij de behoeften van jongeren. Iedereen gaat eigenlijk al snel naar het centrum, terwijl het zo fijn zou zijn om ook in de wijk terecht te kunnen. Ideeën zijn dan met name om een zoetigheden/toetjes/ijszaak in de wijk te hebben. 

Door het bovenstaande aanbod van activiteiten en plekken waar jongeren naartoe gaan uit te breiden kunnen jongeren het gevoel krijgen dat de wijk ook echt van hen is.

Ten slotte moeten we het ook over de relatie tussen jongeren en de politie/handhaving hebben. Wederzijds begrip is namelijk hard nodig. Jongeren willen niet in een hokje worden geplaatst op basis van hun achtergronden en voelen zich ook niet genoeg gesteund wanneer overlastmeldingen bijvoorbeeld onterecht zijn. Hoewel veel jongeren de wijkagenten goed kennen en met hen ook geen problemen ervaren, kan de relatie met andere politieagenten een stuk minder zijn. Dit is wanneer jongeren het gevoel hebben dat ze op één hoop gegooid worden. Met de wijkagenten worden ook sessies opgezet om elkaar te leren kennen, maar dit gebeurt nog niet met andere agenten. Het zou goed zijn om dit ook voor ouders te organiseren, zodat wijkagenten hen beter preventief kunnen betrekken, maar dat ze ook weten wat hun rechten zijn (zoals het inzien van de meldingen die hun kind in het systeem heeft). 

Bewoners van Moerwijk en de SP doen daarom de volgende voorstellen om jongeren in Moerwijk verantwoordelijk te maken voor hun eigen wijk:

●    Het college maakt samen met Moerwijkse jongeren een plan om ook een locatie buiten te creëren waar jongeren kunnen hangen zonder overlast te veroorzaken. 
●    Drie à vier keer per jaar wordt er een dialoogsessie georganiseerd om de relatie tussen jongeren, ouders en de politie in Moerwijk te verbeteren. 

4.    Financiële paragraaf

De voorgestelde maatregelen zijn ambitieus maar noodzakelijk. Het doel om van Moerwijk (en andere soortgelijke wijken) een wijk te maken waar ouders hun kinderen zonder zorgen op straat kunnen laten spelen en waar mensen ’s avonds alleen over straat durven, zou bovenaan het prioriteitenlijstje van het stadsbestuur moeten staan. In februari 2023 maakte het college bekend dat er met de tweede regiodeal voor Zuidwest tot 2027 40 miljoen beschikbaar is om de brede welvaart en de leefbaarheid van Zuidwest te verbeteren. De plannen zoals geformuleerd in dit voorstel passen goed binnen de doelstellingen van de regiodeal en zouden bewoners ook een stem geven in hoe zij vinden dat het geld besteed moet worden. Sommige van de maatregelen gericht op jongeren zouden bekostigd kunnen worden uit het Uitvoeringsprogramma Preventie met gezag 2023 – 2026 (RIS314852). 

5.    Ontwerp-raadsbesluit

De gemeenteraad van de gemeente Den Haag, in vergadering bijeen op 25 januari 2024, gelezen het voorstel van Lesley Arp, SP.

Besluit:

Het college opdracht te geven om voor Q3 van 2024:
I.    a.    In het koepelconvenant huisvesting zorgdoelgroepen afspraken te maken over minimum- en maximumpercentages van vrijgekomen sociale huurwoningen die per wijk worden toegewezen aan zorgdoelgroepen. Uitgangspunt is dat de invoering van deze percentages niet ten koste mag gaan van het aantal te huisvesten mensen. 
     b.    Deze afspraken gepaard te laten gaan met een meerjarenplanning waarin staat hoe stap voor stap de percentages van convenantwoningen in rijkere wijken zullen worden verhoogd. Dit kan door woningcorporaties aan te moedigen om hun bezit in deze wijken voor een lagere huurprijs aan te bieden en meer plannen voor sociale woningbouw in rijkere wijken mogelijk te maken. 
II.   a.    Met een voorstel te komen om de inzet van GGZ-professionals in de wijk te verhogen. 
     b.    In dit voorstel mee te nemen hoe meer de verbinding gelegd kan worden tussen de GGZ-professionals en de bewoners van de wijk. Bewoners moeten bij overlast, of als zij signalen hebben over verwarde personen, direct in contact kunnen komen met de initiatieven uit de wijk waarbij GGZ-professionals zijn aangesloten, zoals de Verbinders in Moerwijk en het team van ‘achter de voordeur’ van Parnassia. 
III.    Bij de teamchef van de politie het verzoek neer te leggen om een extra wijkagent aan te stellen voor Moerwijk, zodat het aantal wijkagenten in Moerwijk niet meer onder de landelijke norm ligt. 
IV.    In samenwerking met woningcorporaties een plan op te stellen om het aantal sociaal wijkbeheerders uit te breiden. Om te beginnen worden de extra sociaal wijkbeheerders ingezet in de wijken met de meeste sociale problematiek. 
V.     Een permanente campagne op te zetten om (nieuwe) bewoners van Moerwijk bewust te maken van hun mogelijkheden om bij te dragen aan een veiligere wijk. Hierbij valt te denken aan een ‘menukaart’ waarop helder inzichtelijk is welke organisaties en instanties kunnen helpen bij welke veiligheidsvraagstukken. Hierbij ook in te zetten op communicatie in verschillende talen en korte video’s. 
VI     Te onderzoeken of op incidentele basis op laagdrempelige wijze (voorlichtings)gesprekken met wijkagenten kunnen worden gefaciliteerd. Denk hierbij aan contactmomenten op openbare plekken, bijvoorbeeld met een tent of koffiekar. 
VII.    Te inventariseren welke plekken in Moerwijk door bewoners te donker worden gevonden en een plan te maken om deze plekken beter te verlichten. Er wordt hier gekeken naar het type licht dat het veiligheidsgevoel het meest verhoogt. Er is hierin bijzondere aandacht voor het Heeswijkplein, de Zijpendalstraat aan de achterkant van het Heeswijkplein, de Ulenpasstraat, de Guntersteinweg, de Jan Luykenlaan, de Aagje Dekenlaan en de looproutes naar tramhaltes.
VIII.    Met woningcorporaties in gesprek te gaan om de verlichting in de portieken van woningen te verbeteren. Oude lampen worden vervangen door nieuwe die het veiligheidsgevoel vergroten.
IX.     Een participatietraject met de buurt te starten ter verbetering van de speeltuin aan de Drakesteinweg. Hierbij aandacht te hebben voor thema’s zoals het sociaal beheer/toezicht en het voorkomen van gevaarlijk afval. 
X.    Samen met Moerwijkse jongeren een plan te maken om ook een locatie buiten te creëren waar jongeren kunnen hangen zonder overlast te veroorzaken. 
XI.     Drie à vier keer per jaar een dialoogsessie op te zetten om de relatie tussen jongeren, ouders en de politie in Moerwijk te verbeteren.  
XII.    *Er wordt actief onderzocht op welke plekken er, door middel van fietsenstallingen of fietsnietjes op straathoeken of in binnentuinen, veilige fietsparkeerplekken kunnen worden toegevoegd. De gemeente zoekt hiervoor de samenwerking met woningcorporaties en actieve bewoners.

*Aldus geamendeerd vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 25 januari 2024.